Informujemy, że Pani/Pana dane osobowe są przetwarzane przez Fundację Instytut na Rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris z siedzibą w Warszawie przy ul. Zielnej 39, kod pocztowy 00-108 (administrator danych) w ramach utrzymywania stałego kontaktu z naszą Fundacją w związku z jej celami statutowymi, w szczególności poprzez informowanie o organizowanych akcjach społecznych. Podstawę prawną przetwarzania danych osobowych stanowi art. 6 ust. 1 lit. f rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO).
Podanie danych jest dobrowolne, niemniej bez ich wskazania nie jest możliwa realizacja usługi newslettera. Informujemy, że przysługuje Pani/Panu prawo dostępu do treści swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu wobec ich przetwarzania, a także prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego.
Korzystanie z newslettera jest bezterminowe. W każdej chwili przysługuje Pani/Panu prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych. W takim przypadku dane wprowadzone przez Pana/Panią w procesie rejestracji zostaną usunięte niezwłocznie po upływie okresu przedawnienia ewentualnych roszczeń i uprawnień przewidzianego w Kodeksie cywilnym.
Do Pani/Pana danych osobowych mogą mieć również dostęp podmioty świadczące na naszą rzecz usługi w szczególności hostingowe, informatyczne, drukarskie, wysyłkowe, płatnicze. prawnicze, księgowe, kadrowe.
Podane dane osobowe mogą być przetwarzane w sposób zautomatyzowany, w tym również w formie profilowania. Jednak decyzje dotyczące indywidualnej osoby, związane z tym przetwarzaniem nie będą zautomatyzowane.
W razie jakichkolwiek żądań, pytań lub wątpliwości co do przetwarzania Pani/Pana danych osobowych prosimy o kontakt z wyznaczonym przez nas Inspektorem Ochrony Danych pisząc na adres siedziby Fundacji: ul. Zielna 39, 00-108 Warszawa, z dopiskiem „Inspektor Ochrony Danych” lub na adres poczty elektronicznej iod@ordoiuris.pl
27.08.2024
· Organizowany z inicjatywy Rafała Trzaskowskiego Campus Polska Przyszłości 2024 stał się jednym z najważniejszych wydarzeń politycznych w polskim życiu publicznym.
· Partnerami wydarzenia byli m.in. założona przez Georga Sorosa Open Society Foundations, a także Bloomberg Philanthropies i stanowiąca przybudówkę niemieckiej CDU Fundacja Konrada Adenauera (Konrad-Adenauer-Stiftung).
· W trakcie Campusu promowali się nie tylko politycy Koalicji Obywatelskiej, ale również przedstawiciele lewicowo-liberalnych elit oraz zaprzyjaźnionych z nimi podmiotów gospodarczych (jak znana sieć franczyzowa sklepów osiedlowych czy restauracji z jedzeniem typu fast-food).
· Co jednak najbardziej interesujące – podczas odbywających się debat można było zaobserwować jak najbardziej realną wymianę myśli i poglądów. A te bywają niezwykle intrygujące.
„Kara musi dawać nadzieję”
Spośród licznych wypowiedzi i zdarzeń, które z pewnością zasługują na odrębny komentarz, uwagę chciałbym poświęcić słowom Wiceminister Sprawiedliwości Marii Ejchart, które padły w odpowiedzi na pytanie jednego z uczestników spotkania. Ejchart wskazała mianowicie, że „możliwość wymierzenia kary bezwzględnego dożywocia to kara niehumanitarna, która nie powinna w żadnym cywilizowanym kraju funkcjonować. Kara musi dawać nadzieję, wypowiedziały się wszystkie możliwe europejskie sądy na ten temat, nadzieja musi być motywacją”.
Wiceminister rządu Donalda Tuska odniosła się w ten sposób do art. 77 § 4 Kodeksu karnego, który stanowi, że wymierzając karę dożywotniego pozbawienia wolności, sąd może orzec zakaz warunkowego zwolnienia sprawcy, jeżeli charakter i okoliczności czynu oraz właściwości osobiste sprawcy wskazują, iż jego pozostawanie na wolności spowoduje trwałe niebezpieczeństwo dla życia, zdrowia, wolności (w tym seksualnej) innych osób. Przepis należał do niezwykle kontrowersyjnych i od początku spotykał się z atakami ze strony części środowisk prawniczych, a także Rzecznika Praw Obywatelskich Marcina Wiącka. Zarzucano mu m.in. sprzeczność z art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, który zakazuje tortur oraz nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania. Zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, bezwzględne dożywotnie pozbawienie wolności bez możliwości ubiegania się o przedterminowe zwolnienie, a nawet z taką możliwością, ale po okresie dłuższym niż 25 lat, stanowi właśnie naruszenie art. 3 EKPCz.
Nie wchodząc w szczegółową debatę na temat art. 77 § 4 Kodeksu karnego i zasadności jego obowiązywania – to ma zresztą (w myśl zapowiedź minister Ejchart) wkrótce się zakończyć, ponieważ przepis ten ma zostać uchylony – chciałbym odnieść się do twierdzenia, zgodnie z którym „kara musi dawać nadzieję”, a sama nadzieja „musi być motywacją”.
Kara w dobie kulturowego pęknięcia
Oczywiście słowa Wiceminister Sprawiedliwości wynikają z postoświeceniowego antropologicznego optymizmu, który leży u podstaw współczesnej filozofii karania sprawców przestępstw. W myśl niego, nawet najgorszy zbrodniarz i zwyrodnialec – seryjny morderca, pedofil, nałogowy gwałciciel – może, zapewne motywowany nadzieją, zmienić się i swoje nawyki, odrzucić zbrodnię i powrócić do normalnego funkcjonowania w społeczeństwie. Współcześnie zatem dominuje resocjalizacyjno-terapeutyczna wizja kary kryminalnej (zob. F. Ciepły, Chrześcijańska koncepcja kary kryminalnej a współczesne poglądy na karę, Lublin 2010, s. 221 i n.). Koncentrujemy się zatem w pierwszym rzędzie na sprawcy czynu – na tym, by poprzez zastosowanie właściwych środków oddziaływania edukacyjno-terapeutycznego umożliwić jego normalne funkcjonowanie w społeczeństwie jako praworządnego obywatela. Ma on się zatem poprawić, co w dalszej perspektywie przełoży się na wzmocnienie bezpieczeństwa jego otoczenia, a zatem pozwoli zrealizować cel kary określany jako prewencja indywidualna.
Przypomnijmy, że ten sam cel – oczywiście zupełnie odmiennymi sposobami – osiągano także w drodze eliminacji sprawcy przestępstwa, tj. wymierzenia mu kary śmierci. W tej radykalnej opozycji, między osiągnięciem tego samego celu poprzez eliminację sprawcy i jego naprawę, dostrzegamy, że dla analizy podjętego przez nas problemu odwołanie do funkcji i celu kary jest niewystarczające. Wykorzystać można natomiast szerszego pojęcie, które stworzone zostało przez polskiego penologa żyjącego na przełomie XIX oraz XX stulecia, Bronisława Wróblewskiego (1888-1941). To właśnie Wróblewski sformułował pojęcie racjonalizacji kary, czyli poszukiwania jej uzasadnienia i istoty w sposób odpowiadający dominującym w danym społeczeństwie prądom intelektualnym, zjawiskom cywilizacyjnym, wzorcom kulturowym, itp. „Racjonalizacja będzie się posługiwała przesłankami, których materjał, w znaczeniu treści, będzie dominował w danym okresie czasu i miejsca. Jeżeli spotkamy się w życiu danej grupy społecznej i w danym okresie z przewagą pierwiastków sakralno-religijnych, to i racjonalizacja kar pójdzie w tym kierunku, przy rozwoju utylitaryzmu czy metafizyki te właśnie momenty odbiją się na racjonalizacji” (B. Wróblewski, Penologja. Socjologja kar, t. I, Wilno 1926, s. 185).
Analiza racjonalizacji kary kryminalnej w danym miejscu i czasie wymaga zatem osadzenia tej problematyki w szerokim kontekście cywilizacyjno-kulturowym. Teoretyczne uzasadnienie kary stanowi bowiem odzwierciedlenie kondycji duchowej danego społeczeństwa w określonym punkcie jego historycznej ewolucji. Sprawa jest zatem relatywnie prostsza w przypadku społeczności możliwie najbardziej homogenicznych, zarówno w ujęciu horyzontalnym (brak podziału na plemiona, klany), jak i wertykalnym (brak wyraźnie wyodrębnionych, zamkniętych stanów lub klas społecznych).
Czy jednak nie jesteśmy dziś świadkami sytuacji, w której zarówno w Polsce, jak i w całym świecie zachodnim dochodzi do swoistego pęknięcia kulturowego? Otóż inaczej postrzega istotę i znaczenie kar kryminalnych lewicowo-liberalna elita intelektualna i polityczna, a inaczej prosty obywatel. Stąd ukucie trącących pogardą pojęć, takich jak „penalny populizm”, a także pojawienie się coraz groźniejszego zjawiska zróżnicowania statusu polityczno-prawnego pewnych kategorii osób i grup społecznych bądź etnicznych, które – zgodnie z rozmaitymi „teoriami krytycznymi” – traktowane są jako „historycznie pokrzywdzone” i z tego też względu wymagające uprzywilejowanego traktowania, określanego jako „wyrównawcze”. Z drugiej strony budzi to opór tych grup, które są faktycznie lub prawnie marginalizowane bądź przynajmniej ponoszą społeczne i ekonomiczne koszty uprzywilejowania wyrównawczego. Dochodzi zatem do sytuacji konfliktowych, które rozbijają i tak już mocno spolaryzowane społeczeństwo. I w takim właśnie kontekście należałoby dokonywać analizy kwestii racjonalizacji kary kryminalnej we współczesnym świecie postliberalnych demokracji.
Retrybucja i utylitaryzm a zachowanie pokoju społecznego
Współczesne zagadnienia nauki o karze kryminalnej koncentrują się na osobie sprawcy i na sposobach możliwie najmniej dolegliwego jego reedukowania, tak by stał się osobą zdolną do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie. Jak trafnie zauważył Roger Scruton, zgodnie z tą koncepcją „karanie jest uprawnione, lecz tylko pod warunkiem, że przestępca lub społeczeństwo w jakiś namacalny sposób na nim skorzystają, a zatem istota kary polega na ochronie społeczeństwa lub zreformowaniu jednostki” (R. Scruton, Co znaczy konserwatyzm, tłum. T. Bieroń, Poznań 2014, s. 152-153). W zasadzie obecnie kolejność tę można byłoby nawet odwrócić – wpierw liczy się „zreformowanie jednostki”, a dopiero dalej „ochrona społeczeństwa”, choć naturalnie kwestie te są ze sobą zespolone.
Wypowiedź Marii Ejchart stanowi przykład spontanicznie wyrażonej esencji nowych tendencji do traktowania kary kryminalnej jako środka poprawczego. Za „niehumanitarną” uznaje się izolację sprawcy, choć można postawić pytanie, czy mniej niehumanitarne byłoby pozwolenie na to, by pozornie zresocjalizowany kryminalista dopuścił się kolejnego drastycznego mordu bądź gwałtu? Oczywiście można się spodziewać, że osoba zadająca takie pytania to po prostu „penalny populista”. Tymczasem, nawet w ujęciu utylitarystycznym, prawodawstwo karne ma przede wszystkim służyć nie resocjalizacji sprawców przestępstw, a ochronie społeczeństwa na rozmaitych płaszczyznach.
Z jednej strony chronimy pewne istotne dla społeczeństwa wartości, które oczywiście bywają zmienne w czasie oraz przestrzeni. Na ogół jednak możemy wskazać pewien stały lub przynajmniej mocno utrwalony historycznie katalog dóbr chronionych. To życie, zdrowie, integralność seksualna, własność, itp. Jednocześnie chronimy społeczeństwo przed chaosem, przed sytuacją, w której wymierzanie sprawiedliwości pozostawione jest prywatnej zemście lub – co gorsza – tumultom, zamieszkom i samosądom. W tym wypadku mowa o ochronie pewnych dóbr kolektywnych – bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Przykładem sytuacji, gdzie prawo karne – wskutek nieprawidłowej polityki kryminalnej rządu, sądów (te bowiem również realizują tego rodzaju politykę w ujęciu szerokim) oraz sił porządkowych – nie spełnia swej roli, niech będą niedawne wydarzenia w Wielkiej Brytanii. Doszło tam do masowych protestów, które z czasem przekształciły się w zamieszki i samosądy. Było to spowodowane brutalnym morderstwem trzech dziewczynek, którego dopuścił się syn imigrantów z Rwandy. Jakkolwiek nie był on muzułmaninem, to gniew Brytyjczyków skumulował się na mniejszości islamskiej. Aparat państwa brytyjskiego zaczął stosować surowe kary zarówno względem sprawców zamieszek, jak i wobec osób, które wyrażały swój sprzeciw wobec polityki migracyjnej, nie tylko pokojowo manifestując, ale również korzystając z mediów społecznościowych.
Do wydarzeń tego rodzaju zapewne nie doszłoby, gdyby wobec grup przestępczych składających się z migrantów przez lata nie stosowano swoistej „taryfy ulgowej” spowodowanej obawami oskarżeń o rasizm i islamofobię. Chodzi tu przede wszystkim o działalność gangów mężczyzn pochodzących z Pakistanu, którzy dopuszczali się przestępstw seksualnych względem angielskich dziewczynek. W polskich mediach sprawy te dokładniej opisywał m.in. Grzegorz Drymer na łamach „Rzeczpospolitej”.
Kunktatorstwo brytyjskiej policji i wymiaru sprawiedliwości, w połączeniu z błędną polityką migracyjną i dominującą ideologią „poprawności politycznej”, doprowadziło do wzrostu nastrojów antymigranckich, które jedynie czekały na iskrę zapalną. Rozemocjonowany tłum dążył do wzięcia zbiorowego odwetu względem przedstawicieli tych grup etnicznych, z którymi kojarzono sprawców przestępstw. I tak, w miejsce państwowego systemu karania i zindywidualizowanej odpowiedzialności, pojawiła się przemoc na ulicach oraz odpowiedzialność zbiorowa.
Tu dostrzegamy, jak przenikliwym obserwatorem był Roger Scruton. Filozof pisał: „Kara nie służy zadośćuczynieniu za krzywdę (to jest bowiem sfera prawa cywilnego, a nie karnego), lecz wyrażeniu i rozładowaniu powszechnego oburzenia. […]. Najzdrowsza forma kary będzie natychmiast zrozumiała, pojęta przez obywatela jako naturalny odwet, który uśmierza urazę i usuwa konieczność prywatnej zemsty. Instytucja kary po prostu przenosi na barki prawa autorytet, do którego odwołuje się każdy podmiot dokonujący odwetu” (R. Scruton, dz. cyt., s. 152).
Polityka karna, o ile ma nie doprowadzić państwa na skraj upadku, musi odpowiadać zatem nie tylko teoretycznym założeniom, które osadzone są w aksjologii dominującej wśród elit polityczno-medialnych oraz akademickich. Ma być odpowiedzią na realne zjawiska społeczne i koniecznie musi być zakorzeniona w systemie wartości, który dominuje w danej wspólnocie obywatelskiej lub narodowej. „Jaki jednak rodzaj i jaki stopień kary opinia publiczna przyjmuje za zasadę i wytyczną?” – posłużyć się można pytaniem Immanuela Kanta (Metafizyczne podstawy nauki prawa, tłum. W. Galewicz, Kęty 2006, s. 138). Odpowiedź, jakiej udziela filozof z Królewca to typowy „penalny populizm”: „jedynie prawo odpłaty (ius talionis) – ma się rozumieć przed trybunałem (nie w twoim własnym prywatnym sądzie) – może podać określoną jakość i ilość kary” (tamże). Oczywiście talion nie jest traktowany przez Kanta w dosłowny sposób, choć pamiętać trzeba, że postuluje on konsekwentne stosowanie kary śmierci, którą dziś z wielu względów odrzucamy. Nie zwalnia nas to jednak z obowiązku poszukiwania metod wymierzania takich kar, które swoją surowością (stopniem dolegliwości, jaki spotyka sprawcę) będą adekwatne do popełnionych przestępstw, a zarazem są możliwe do zastosowania w nowoczesnym państwie.
Zapewnienie kary sprawiedliwej jest nie tylko pożądane z punktu widzenia zadośćuczynieniu indywidualnej, naturalnej potrzebie odwetu względem sprawcy. Jest też warunkiem koniecznym dla zachowania bezpieczeństwa i porządku publicznego. Te same wartości chronione są tylko wówczas, gdy obok kryterium retrybutywnego (czyli dotyczącego sprawiedliwej odpłaty za przestępstwo), prawodawca uwzględni względy prewencyjne. Osiąga się je z jednej strony poprzez niedopuszczenie do powrotu sprawcy do przestępstwa (kiedyś przez jego eliminację, dziś – przez izolację, a w dalszym rzędzie resocjalizację, o ile okaże się ona skuteczna). To nazywamy prewencją indywidualną. Z drugiej strony mamy prewencję generalną, a zatem efekt odstraszający kary (prewencja generalna negatywna). Kara odstraszająca to – jak się dziś utrzymuje – kara nie tyle surowa, co nieuchronna. Jest to prawda jedynie w części. Kara bowiem zbyt łagodna, nawet jeżeli jest konsekwentnie stosowana, nie pomoże w odstraszeniu jednostek, które są już często głęboko zdemoralizowane.
Szczytne idee i realne zagrożenia
Wypowiedź Marii Ejchart jest jedynie wyrazem pewnych bardziej generalnych tendencji w postrzeganiu uzasadnienia i celów kary kryminalnej we współczesnym świecie. Można powiedzieć, że jest ona niejako modelowo zakotwiczona we współczesnych, progresywno-liberalnych teoriach kary koncentrujących się na działaniu pedagogiczno-terapeutycznym względem sprawcy. W nauce prawa przyznaje się jednak, że wychowanie sprawcy przestępstwa to „najbardziej pożądany cel [kary], ale jednocześnie wyraźnie idealistyczny” (Z. Sienkiewicz, [w:] Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna, red. M. Bojarski, Warszawa 2020, s. 349). Sformułowałbym nawet idącą dalej tezę, że jest on nie tylko trudny do praktycznej realizacji, ale też może być skrajnie niebezpieczny tak z punktu widzenia interesu publicznego, jak i z uwagi na konieczność ochrony dóbr indywidualnych - przede wszystkim życia, zdrowia oraz integralności seksualnej poszczególnych jednostek. To wszystko może bowiem ucierpieć w sytuacji, gdy liberalna polityka karna doprowadzi ostatecznie do wybuchu zamieszek i dokonywania samosądów przez zdesperowanych ludzi, którzy nie potrafią już dłużej pokładać nadziei w swoim państwie, jego aparacie policyjnym i wymiarze sprawiedliwości.
Nie oznacza to oczywiście konieczności rezygnacji ze stosowania terapeutyczno-pedagogicznych metod oddziaływania na skazanego sprawcę. Są one jak najbardziej potrzebne, zarówno ze względów humanitarnych, jak i utylitarnych. Kara kryminalna powinna jednak przede wszystkim czynić zadość sprawiedliwości, a więc być adekwatna do powagi popełnionego przez sprawcę przestępstwa. W tym sensie Kodeks karny – w art. 53 § 1 zd. 2 – zamiast stanowić, że dolegliwość kary nie może przekraczać stopnia winy, powinien przewidywać, że dolegliwość kary ma być współmierna do stopnia winy. Należy też pamiętać, że kara powinna zapewniać także ochronę społeczeństwa dzięki izolacji sprawcy – ta niestety z natury rzeczy, w przypadku szczególnie ciężkich przestępstw, musi być długoletnia, a nawet dożywotnia. Uwzględnienie potrzeb samego sprawcy, jego motywacji i komfortu psychicznego to wartości, które muszą ustąpić względom retrybucji i prewencji.
Dr Bartosz Zalewski, współpracownik Centrum Badań i Analiz Ordo Iuris
27.08.2024
· Zmiana definicji zgwałcenia to temat ważny, który ma głębokie konsekwencje społeczne i prawne.
· W tym kontekście istotne znaczenie ma Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, której sygnatariuszem jest Polska.
· Nasz kraj, przyjmując Konwencję, zobowiązał się do zapewnienia równości płci i ochrony praw kobiet.
· Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet (CEDAW) - organ ONZ odpowiedzialny za nadzór nad realizacją postanowień Konwencji, regularnie analizuje sprawozdania państw członkowskich i kieruje do nich zalecenia.
· W kontekście definicji zgwałcenia, Komitet zwraca szczególną uwagę na konieczność zapewnienia, aby prawo karne było skutecznym narzędziem ochrony kobiet przed wszelkimi formami przemocy seksualnej.
· CEDAW podkreśla, że „tradycyjne” definicje gwałtu, oparte na pojęciu „siły fizycznej i penetracji”, są niewystarczające. Komitet obejmuje swoją analizą szerszy zakres przestępstw seksualnych.
· Gremium podziela stanowisko Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, że ograniczenie ścigania przestępstwa zgwałcenia do przypadków, w których istnieją bezpośrednie dowody w postaci fizycznego oporu ofiary, jest niedopuszczalne.
· Z przepisów prawa ONZ wynika także jasno zakaz maltretowania, który obejmuje również przestępstwa seksualne, w tym przestępstwo zgwałcenia.
· Zgodnie z interpretacją Komitetu CEDAW, prawo ONZ wskazuje na obowiązek zdefiniowania gwałtu albo na podstawie wskazania braku „jednoznacznego i dobrowolnego porozumienia”, albo w oparciu o szeroko rozumiane „warunki przymusu”.
· Podczas gdy pierwsza koncepcja jest zasadniczo taka sama, jak znamię braku zgody w art. 36 ust. 1 Konwencji stambulskiej, druga pozwala na uwzględnienie szerszego kontekstu sprawy. Ta właśnie definicja definicja jest łatwiejsza do pogodzenia z zasadą domniemania niewinności.
Akty prawa międzynarodowego wobec przestępstwa zgwałcenia
W Polsce dyskusja o zmianie definicji gwałtu została zainicjowana w związku ze złożeniem poselskiego projektu ustawy o zmianie Kodeksu karnego (druk sejmowy nr 209). Instytut Ordo Iuris przygotował analizę na ten temat.
Prawo międzynarodowe nie zawiera jednolitej, uniwersalnej definicji przestępstwa zgwałcenia. Jednakże szereg dokumentów, w tym Konwencja o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (znana jako Konwencja stambulska) oraz wytyczne Komitetu CEDAW, dostarczają wskazówek co do elementów, które powinna zawierać taka definicja. Stanowisko Komitetu ONZ ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet (CEDAW) dotyczące definicji gwałtu zyskało status powszechnie uznanego standardu w społeczności międzynarodowej, od kiedy zostało uznane przez Sekretariat ONZ. Choć nie jest ono prawnie wiążące dla państw, jego znaczenie jest ogromne ze względu na prestiż Komitetu w oczach społeczności międzynarodowej.
W 2010 roku, po zapoznaniu się z indywidualną skargą ofiary gwałtu na Filipinach, Komitet sformułował pogląd, że wszystkie państwa-strony mają ogólny obowiązek przedefiniowania przestępstwa gwałtu na podstawie:
- zasady równej ochrony prawnej kobiet i mężczyzn (art. 2 lit. c Konwencji CEDAW),
- nakazu zmiany ustaw, zwyczajów, zarządzeń i praktyk stanowiących dyskryminację kobiet (art. 2 lit. f Konwencji CEDAW),
- nakazu zmiany społecznych i kulturowych wzorców zachowania mężczyzn i kobiet w celu osiągnięcia likwidacji przesądów i zwyczajów lub innych praktyk, opierających się na przekonaniu o niższości lub wyższości jednej z płci albo na stereotypach roli mężczyzny i kobiet (art. 5 lit. a w zw. z art. 1 Konwencji CEDAW).
W ocenie Komitetu, z przytoczonych przepisów wynikają też nakazy usunięcia z prawodawstwa jakichkolwiek zapisów, uznających za napaść seksualną czyn popełniony wyłącznie w drodze siły lub przemocy oraz wymagających okazania dowodu penetracji. Komitet domaga się też minimalizacji wtórnej wiktymizacji ofiary w postępowaniu poprzez przyjęcie definicji seksualnej napaści. Definicja ta powinna obejmować zarówno sytuacje, w których występują szeroko rozumiane „warunki przymusu”, jak i sytuacje braku otrzymania „jednoznacznej i dobrowolnej zgody” oraz niemożności przedstawienia przez oskarżonego dowodu podjęcia kroków w celu ustalenia, czy ofiara zgadzała się na podjęcie współżycia.
Nie tylko gwałt
Stanowisko Komitetu CEDAW odnosi się do szerszej kategorii przestępstw seksualnych, a zatem obejmuje gwałt, a także inne formy napaści na tle seksualnym. W odniesieniu do przestępstwa zgwałcenia, Komitet CEDAW przyjmuje taki sam pogląd jak ETPC i uważa za niedopuszczalne ograniczenie ścigania do przypadków, w których istnieją bezpośrednie dowody fizycznego oporu ofiary. Jednocześnie CEDAW określił bardziej precyzyjne wytyczne co do pożądanej treści prawnej definicji napaści seksualnej (w tym zgwałcenia), odwołując się alternatywnie do braku „jednoznacznego i dobrowolnego porozumienia” albo zaistnienia „warunków przymusu”. Pierwszy wariant zaproponowany przez Komitet budzi wątpliwości z punktu widzenia zasady domniemania niewinności, przerzucając ciężar dowodu z oskarżyciela na oskarżonego. Takich wątpliwości nie wywołuje jednak wariant drugi, który pozwala na penalizację szerokiej gamy stosunków niekonsensualnych bez modyfikowania rozkładu ciężaru dowodu. Odwołanie się do znamienia „warunków przymusu” pozwala na uwzględnienie szerszego kontekstu zdarzenia: relacji między potencjalnym sprawcą a potencjalną ofiarą, zachowań przed obcowaniem i po jego zakończeniu, wykorzystania siły fizycznej, formułowania gróźb czy stosowania podstępu.
Nie są to jednak jedyne przepisy prawa ONZ odnoszące się do przestępstw seksualnych. Należy od nich także art. 7 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, który zakazuje tortur oraz okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania. Nakłada tym samym na państwa obowiązek ochrony jednostek przed wszelkimi formami maltretowania, co obejmuje również przestępstwa seksualne.
Art. 2 ust. 1 i art. 4 ust. 1 Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 10 grudnia 1984 r. nakładają kolejno obowiązek podjęcia skutecznych środków legislacyjnych, administracyjnych, sądowych lub innych w celu zapobiegania torturom na terytorium państwa-strony i uznania wszelkich aktów tortur za przestępstwa w prawie karnym. Te przepisy podkreślają konieczność penalizacji wszelkich form maltretowania (w tym przemocy seksualnej) oraz zapewnienia skutecznych środków ochrony ofiar.
Konieczność uwzględnienia zasady domniemania niewinności
Podsumowując, z prawa ONZ, w interpretacji przyjętej przez Komitet CEDAW, wynika obowiązek zdefiniowania zgwałcenia w oparciu o znamię braku „jednoznacznego i dobrowolnego porozumienia” albo w oparciu o szeroko rozumiane „warunki przymusu”. Pierwsze pojęcie jest co do istoty tożsame ze znamieniem braku zgody, które pojawia się w art. 36 ust. 1 Konwencji stambulskiej, natomiast drugie pozwala na uwzględnienie szerszego kontekstu zdarzenia. Druga rekomendowana definicja jest łatwiejsza do pogodzenia z zasadą domniemania niewinności.
Redefinicja przestępstwa zgwałcenia powinna być zgodna z konstytucyjnymi zasadami ochrony praw jednostki, w tym zasadą domniemania niewinności oraz zakazem retroaktywności prawa karnego (mówiącą, że prawo nie działa wstecz). Zmiany powinny być zatem wprowadzane zawsze z zapewnieniem, że nowe przepisy nie będą prowadzić do nadmiernej penalizacji lub naruszenia zasady domniemania niewinności.
Julia Książek – analityk Centrum Prawa Międzynarodowego Ordo Iuris
· Na mocy wydanego orzeczenia Wysokiego Trybunału, jednego z najważniejszych sądów w Wielkiej Brytanii, utrzymano w mocy regulacje prawne ustanawiające zakaz tzw. tranzycji płciowej wobec dzieci i osób nieletnich.
· Przepisy zostały zaskarżone przez organizację propagującą postulaty ruchu LGBT i mężczyznę podającego się za „transpłciową kobietę”.
· Wspomniany zakaz jest efektem opublikowanego w tym samym roku raportu, w którym miażdżącej krytyce poddano szeroko stosowane praktyki zmiany płci u dzieci i osób nieletnich.
· Prace nad podobną ustawą przygotowaną przez Instytut Ordo Iuris toczą się obecnie w Sejmie – w lipcu Komisja Petycji jednogłośnie przekazała ją do dalszych prac.
PRZECZYTAJ WYROK BRYTYJSKIEGO SĄDU (w języku angielskim) - LINK
PRZECZYTAJ USTAWĘ ORDO IURIS O ZAKAZIE TRANZYCJI PŁCIOWEJ DZIECI - LINK
PODPISZ PETYCJĘ „STOP OKALECZANIU DZIECI” - LINK
Wielka Brytania ogranicza sprzedaż „blokerów dojrzewania”
W tej sprawie skarżący zdecydowali się zakwestionować zgodność z prawem przepisy dwóch aktów normatywnych, które ograniczały możliwość przepisywania, sprzedawania oraz dostarczania „blokerów dojrzewania”, czyli środków medycznych mających na celu zahamowanie procesu dojrzewania płciowego dzieciom i młodzieży do lat 18. Wśród aktów prawnych, zaliczanych do kategorii „prawodawstwa wtórnego” (secondary legislation), czyli prawa tworzonego przez ministrów lub inne organy na mocy uprawnień nadanych im przez ustawy parlamentu, wymienić należy zarządzenie tymczasowe 2024/727 [The Medicines (Gonadotrophin-Releasing Hormone Analogues) (Emergency Prohibition) (England, Wales and Scotland) Order 2024/727]. Na jego mocy rząd Wielkiej Brytanii w maju bieżącego roku wprowadził (obowiązujący od 3 czerwca) tymczasowy zakaz wystawiania prywatnych recept na środki blokujące dojrzewanie płciowe na terenie Anglii, Walii i Szkocji. Warto zauważyć, że wspomniane zarządzenie nie zakazuje sprzedaży lub dostarczania leków blokujących dojrzewanie płciowe na podstawie prywatnej recepty, ale znacznie ogranicza okoliczności, w których taka sprzedaż lub dostawa może mieć miejsce.
Ponadto na mocy rozporządzenia SI 2024/728 [The National Health Service (General Medical Services Contracts) (Prescription of Drugs etc.) (Amendment) Regulations 2024 (SI 2024/728)] ograniczono możliwość przepisywania środków medycznych blokujących dojrzewanie płciowe pacjentom poniżej 18 roku życia przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej tylko na terenie Anglii. Warto odnotować, iż przyjęte wówczas rozwiązania prawne były efektem raportu pediatry dr Hilary Cass, która w dokumencie opracowanym na zlecenie NHS (National Health Service), czyli brytyjskiej służba zdrowia, opisała tragiczne konsekwencje zabiegów „zmiany płci” u dzieci i osób małoletnich. Godny odnotowania jest także fakt, iż zarówno zarządzenie, jak i rozporządzenie zostały przyjęte w trybie specjalnym (emergency procedure).
Władze naruszyły procedury?
Pierwszym skarżącym była organizacja TransActual, działająca na rzecz normalizacji transseksualnych zaburzeń tożsamości płciowej oraz utwierdzania w tych zaburzeniach osób, które się z nimi zmagają. Stowarzyszenie to podnosiło, jakoby zarządzenie zostało przyjęte z naruszeniem procedury specjalnej, określonej w art. 62 (3) Ustawy o Lekach z 1968 roku (Medicines Act 1968), będącej podstawą prawną do jego wydania. Organizacja wskazywała, że nie przeprowadzono wtedy standardowej procedury konsultacyjnej oraz pominięto zalecenia Komisji ds. leków ludzkich (Commission on Human Medicines). Ponadto, w ocenie TransActual, podjęcie natychmiastowych działań w zamiarze zakazania sprzedaży lub dostarczania dzieciom środków blokujących dojrzewanie płciowe w celu uniknięcia poważnego zagrożenia dla zdrowia, nie było wówczas konieczne. Kolejny zarzut odnosił się do braku bezstronnych i rzetelnych konsultacji, gdzie pominięto te organizacje społeczeństwa obywatelskiego, które reprezentują pacjentów, których mogły dotknąć przepisy zarządzenia i rozporządzenia.
Ostatni z zarzutów, podnoszony przez drugiego ze skarżących („transseksualną kobietę”), dotyczył naruszenia art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, mieszkania i korespondencji). Miało to, w ocenie skarżącego, przejawiać się w braku konsultacji czy zaangażowania jego samego albo innej organizacji, która reprezentowałaby jego interesy, przed podjęciem decyzji mającej istotne konsekwencje dla jego leczenia.
Odpowiedź Trybunału na zarzuty
W uzasadnieniu wyroku wydanego 29 lipca 2024 roku Wysoki Trybunał Sprawiedliwości (High Court of Justice) szeroko odwołuje się do raportu dr Cass oraz do innych badań dotyczących efektów stosowania blokerów dojrzewania, a także do reakcji NHS na ten pierwszy dokument. Przytoczono tam również informacje odnośnie procesu legislacyjnego, zmierzającego do przyjęcia zarządzenia i rozporządzenia, wskazujące m.in. na powstałą wówczas konieczność (po publikacji raportu dr Cass) wprowadzenia odpowiednich zmian w przepisach. Miało to na celu ustanowienie wykazu leków, które nie mogą być sprzedawane dzieciom.
W odniesieniu do zarzutów dotyczących naruszenia procedury specjalnej (emergency procedure), Trybunał podkreślił, iż w ramach tego trybu nie ma obowiązku przeprowadzania konsultacji. Ponadto, zwrócił on uwagę, że średni czas trwania konsultacji z udziałem Komisji ds. leków ludzkich wynosi średnio od 5 do 6 miesięcy. Jest to ważne w kontekście podnoszonej w ramach tego zarzutu konieczności przyjęcia zarządzenia. Trybunał zaznaczył, iż w ówczesnych warunkach zasadne było stanowisko, zgodnie z którym „konieczne jest jak najszybsze wydanie zarządzenia, aby chronić dzieci i młodzież przed nieodpowiedzialnym przepisywaniem środków blokujących dojrzewanie płciowe” (p. 218).
Odnośnie zarzutu dotyczącego braku bezstronnych i rzetelnych konsultacji, Trybunał stwierdził, że w tym przypadku miała miejsce raczej „dyskusja” i „wymiana poglądów” prowadzona z organami regulacyjnymi czy z NHS, której faktycznie „nie można określić jako konsultacji” (p. 233). Jednak w przypadku stosowania procedury specjalnej na podstawie przepisów Ustawy o lekach istnieje zwolnienie z wymogów konsultacji określonych w tym akcie normatywnym, a „w takich okolicznościach nie można domniemywać powszechnego obowiązku konsultacji” (p. 239).
Co do zarzutu naruszenia art. 8 EKPC, dotyczącego postanowień rozporządzenia, mających w ocenie skarżącego ingerować w jego prawa wynikające z tego przepisu (ponieważ ograniczały one przepisywanie środków blokujących dojrzewanie płciowe), sąd odwołał się do orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. „ETPC nigdy nie stwierdził, że państwo naruszyło art. 8, odmawiając zgody na określony rodzaj leczenia, nawet na poziomie indywidualnym, a tym bardziej w ramach ogólnej polityki. Wielokrotnie orzekał, że kwestie polityki opieki zdrowotnej mieszczą się w marginesie oceny państwa, a rodzaj złożonych kwestii etycznych lub zasobów związanych z takimi decyzjami politycznymi nie powinien być poddawany drugiej ocenie” – podkreślono (p. 248).
W związku z tym, sąd oddalił skargę co do wszystkich zarzutów.
Walka z tranzycją dla dobra dzieci
W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż High Court of Justice, przy ocenie legalności zarządzenia, odwołał się do potrzeby ochrony dzieci i osób małoletnich przed zgubnymi skutkami zabiegów tranzycji. Nieodwracalny charakter tych zabiegów, rosnąca liczba świadectw osób żałujących podjętej decyzji i liczne doniesienia o nadużyciach skłoniły szereg państw i ośrodków do przeprowadzenia gruntownych badań na ten temat. Pokazały one, że terapie te w wielu przypadkach prowadzą do problemów natury fizycznej i psychicznej. Ich skutkami są m.in. zmiany metaboliczne czy depresja. Dlatego też nie dziwi coraz większa liczba regulacji prawnych mających na celu ograniczenie możliwości poddawania się tego typu operacjom przez dzieci i osoby nieletnie.
Podobne działania, mające na celu ochronę najmłodszych podejmowane są również w Polsce. W ubiegłym roku Instytut Ordo Iuris opublikował projekt ustawy zakazujący podejmowania interwencji medycznych polegających na podawaniu środków blokujących dojrzewanie płciowe oraz hormonów płci przeciwnej, a także operacji chirurgicznych zmierzających do tzw. zmiany płci w odniesieniu do dzieci oraz osób cierpiących na zaburzenia psychiczne. Wyrok brytyjskiego sądu, opierający się m.in. na konieczności ochrony nieletnich, przemawia za potrzebą przyjęcia podobnych regulacji w Polsce, zaczynając od projektu Ordo Iuris, który 23 lipca 2024 r., po roku od złożenia, został jednogłośnie przekazany do dalszych prac w Komisji Zdrowia oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.
Patryk Ignaszczak - Centrum Prawa Międzynarodowego Ordo Iuris
25.08.2024
Czy ksiądz Profesor Tadeusz Guz jest przestępcą? Czy wygłaszając wykład przy warszawskiej parafii Św. Stanisława Kostki, „publicznie nawoływał do nienawiści”? Czy będzie kolejnym kapłanem osadzonym w zakładzie karnym? Czy stereotyp „katolika antysemity” będzie skutecznym narzędziem, aby wymusić na polskim Sejmie akceptację dla cenzury pod pozorem walki z „mową nienawiści”?
Ks. prof. Tadeusz Guz – znany filozof i kaznodzieja – otrzymał właśnie akt oskarżenia. Za „nawoływanie do nienawiści” grozi mu kara nawet trzech lat pozbawienia wolności. To zupełnie wyjątkowa sprawa.
Znaczenie tej sprawy jest jednak o wiele szersze. Akt oskarżenia jest częścią kampanii na rzecz zaostrzenia i rozszerzenia kar za „mowę nienawiści” w Polsce. Ustawę w tej sprawie wyśle do Sejmu lada dzień rząd Donalda Tuska.
Akt oskarżenia wobec ks. prof. Guza to radykalne nadużycie prawa. Nasze przekonanie o niewinności kapłana i naukowca podzielają nie tylko słuchacze i widzowie jego wykładu, ale też… organy ścigania i władze Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego – macierzystej uczelni księdza profesora! Jego sprawę umorzyła wcześniej dwukrotnie Prokuratura Rejonowa w Warszawie. Decyzję podtrzymała Prokuratura Okręgowa. Co więcej, również Rzecznik Dyscyplinarny KUL umorzył sprawę wykładowcy, a decyzja ta została podtrzymania przez Komisję Dyscyplinarną KUL, po wnikliwej ocenie treści jego wykładu i złożonych przez niego wyjaśnień.
Jak to zatem możliwe, że kapłan stanie jednak przed sądem i grozi mu więzienie?
Oskarżyciel ks. Guza skorzystał z nadzwyczajnego środka, jakim jest subsydiarny akt oskarżenia, dopuszczalny, gdy prokuratura zdecydowanie odmawia ścigania rzekomego sprawcy. W zapiekleniu oskarżeniem objęto również profesorów KUL, których oskarżono o „publiczne pochwalanie nawoływania do nienawiści”. W jaki sposób mieliby się tego dopuścić? Otóż, poprzez niedopatrzenie się winy ks. prof. Guza i umorzenie sprawy dyscyplinarnej.
Symptomatyczna jest także sama treść aktu oskarżenia. Poszukując jakichkolwiek argumentów za tym, że ks. Guz szerzy nienawiść, oskarżyciel obficie cytuje w nim… komentarze internautów pod zamieszczonym w serwisie YouTube nagraniem wykładu. Słowa samego księdza profesora były bowiem zbyt łagodne. Gdyby oskarżenie przedstawiło je uczciwie i w kontekście całego wykładu, każdy doszedłby do takich wniosków, jakie wyraziła Komisja Dyscyplinarna KUL: „nikogo nie obraził i nie znieważył”, „przedstawił własną interpretację faktów historycznych”, „nie były to oszczerstwa i kłamstwa, lecz wiedza zdobyta w wyniku analiz naukowych w oparciu o dostępne materiały źródłowe”.
Co takiego powiedział ks. Guz, że jego oskarżyciele tak uparcie dążą do skazania kapłana? Szczerze mówiąc, celowo w tych pierwszych akapitach mojego listu nie napisałem nic więcej o treści wykładu księdza profesora ani nie wymieniłem nazwy organizacji oskarżającej.
Zanim w moim liście wybrzmi treść oskarżenia, trzeba ponownie podkreślić, że wykład księdza profesora został kilkukrotnie zbadany przez właściwe – państwowe i akademickie – organy. Przestępstwa nie dopatrzyli się ani liczni prokuratorzy, ani uczelniana komisja dyscyplinarna.
Podjęcie się przez nas obrony ks. prof. Guza wiązało się ze szczególnym ryzykiem. Przeciwnik chce bowiem ze swej prawnie beznadziejnej sprawy uczynić… głośną batalię z „polskim antysemityzmem”, przypisanym stereotypowo katolikom. W ten sposób obrona ks. prof. Guza ma stać się niemożliwa, a wszelka obrona wolności słowa będzie traktowana na równi z rzekomą zbrodnią „mowy nienawiści” samego kapłana. Przestrogą dla nas i dla wszystkich obrońców kapłana ma być objęcie aktem oskarżenia także członków uczelnianej komisji dyscyplinarnej. Aż dziw bierze, że oskarżyciel nie objął aktem oskarżenia… prokuratorów wielokrotnie umarzających sprawę.
Przed nami wiele miesięcy pracy. Przeciwnik chce swymi nierzetelnymi oskarżeniami nie tylko uderzyć w kapłana i naukowca, ale przede wszystkim pragnie rozpętać międzynarodową burzę wokół rzekomej polskiej akceptacji dla etnicznej nienawiści. A stąd tylko krok do wprowadzenia przygotowanych już przez Adama Bodnara cenzorskich przepisów o „mowie nienawiści”. W tej batalii każdy argument w obronie ks. prof. Tadeusza Guza będzie wyrywany z kontekstu i prezentowany w krzywym zwierciadle. Każdy obrońca będzie ofiarą pomówień.
Gdybyśmy jednak odmówili pomocy, droga do likwidacji wolności słowa, wolności myśli i wolności akademickiej w Polsce stanęłaby otworem. Wróg wolności nie chce, by sprawy prawdy historycznej rozstrzygać w debacie na argumenty. Pragnie, by prawo karne zastąpiło badania, naukę i rozsądek. Bronimy nie tylko kapłana i naukowca, ks. prof. Tadeusza Guza, ale bronimy wolności słowa i nauki, a ostatecznie bronimy dobrego imienia Polski, którą ponownie próbuje się bezzasadnie „skleić” z wizerunkiem kraju antysemickiego.
Na czym polega „zbrodnia” ks. prof. Guza?
Czas, bym przedstawił fakty dotyczące sprawy ks. prof. Guza. Będzie to lista konkretna i pozbawiona jakichkolwiek ocen. Każde dodane słowo może bowiem zostać wyrwane z kontekstu i może stać się wodą na młyn oskarżycieli.
Zatem:
Na tym etapie inicjatywę w ściganiu ks. prof. Tadeusza Guza przejęło „Żydowskie Stowarzyszenie B’nai B’rith w Rzeczypospolitej Polskiej”, znana organizacja społeczna, której loże zakładane są w wielu krajach świata.
Polska gałąź organizacji nie ma jednak dobrej prasy ani wyczucia w krajowej debacie publicznej. Dała się poznać w 2021 roku obroną autorów kontrowersyjnego opracowania „Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski” Barbary Engelking i Jana Grabowskiego. Stowarzyszenie B’nai B’rith wydało wówczas specjalne oświadczenie, w którym nazwało autorów książki, szeroko krytykowanych za nierzetelność, „wybitnymi badaczami”. Na marginesie trzeba dodać, że Żydowskie Stowarzyszenie B’nai B’rith w tym samym oświadczeniu twierdziło, że „prawda o tym, że podczas nazistowskiej okupacji Polacy byli jak inne narody – jedni ratowali Żydów, a drudzy, o wiele liczniejsi, wydawali – nie dotarła jeszcze do polskich umysłów i polskich dusz”. Pozwolę sobie na komentarz, że gdyby oskarżenie ks. prof. Tadeusza Guza o „mowę nienawiści” miało być dopuszczalne, to kontrowersyjne, historyczne poglądy oskarżycieli z B’nai B’rith także byłyby zagrożone procesem. Wolność słowa chroni w tej sprawie zatem obie strony…
Nie ulega wątpliwości, że subsydiarny akt oskarżenia sporządzony na zlecenie Stowarzyszenia B’nai B’rith ma na celu wywołanie krajowej i międzynarodowej afery, w której Polska ponownie byłaby przedstawiana jako ojczyzna antysemityzmu, akceptująca nawoływanie do nienawiści, a sam antysemityzm zostałby ponownie, nierzetelnie „sklejony” z Kościołem Katolickim, z wiarą i chrześcijańską tożsamością.
Realizacja tego celu ani nie odpowiada prawdzie o tysiącletniej współegzystencji Polaków i Żydów, ani nie służy dialogowi i współpracy w duchu zrozumienia i wzajemnego szacunku. Jedynym beneficjentem niszczycielskiego zamieszania byłaby sama organizacja oskarżyciela, która po wywołaniu tornada zarzutów przedstawiałaby samą siebie jako jedynego obrońcę godności społeczności żydowskiej.
Broniąc ks. prof. Tadeusza Guza, bronimy więc polskiej debaty publicznej przed stoczeniem się w emocjonalny wir wzajemnych, często nierzetelnych oskarżeń i pomówień. Obalenie oskarżeń sformułowanych wobec kapłana i naukowca to ważny krok na drodze ku promocji racjonalności i poszanowania dla argumentów.
Wiem, że z pomocą naszych Przyjaciół i Darczyńców będzie to możliwe.
Walka z tzw. „mową nienawiści” narzędziem ideologicznej cenzury
Ale ta sprawa może być tylko początkiem prawdziwej ideologicznej i politycznej cenzury w Polsce, która marzy się dziś przedstawicielom rządu Donalda Tuska.
W rządzie trwają właśnie prace nad projektem ustawy przewidującym ściganie z urzędu przez prokuratorów w całym kraju za „nawoływania do nienawiści” ze względu na „orientację seksualną lub tożsamość płciową” oraz „znieważania grup ludności albo poszczególnych osób z powodu ich (…) orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej”. Nowe przestępstwo ma być zagrożone „karą pozbawienia wolności do lat 3”.
Możemy się domyślać, że służby i prokuratura będą musiały interpretować powyższe nieprecyzyjne określenia - które nie są w ustawie definiowane - zgodnie z wykładnią genderystów. W praktyce więc dojdzie do realizacji postulatu radykałów wzywających do zaprowadzenia cenzury w imię walki z „mową nienawiści”. W rezultacie ludzie, którzy zwracają uwagę na absurdy i szkodliwość politycznej agendy lobby LGBT, będą karani jako „podżegacze do nienawiści”.
Na szybkie zmiany w prawie naciskają organizacje aktywistów LGBT. W lipcu w Ministerstwie Sprawiedliwości wiceminister Maria Ejchart gościła przedstawicieli Kampanii Przeciw Homofobii. W oficjalnym komunikacie opublikowanym po spotkaniu czytamy, że jednym z poruszonych tematów była „nowelizacja Kodeksu karnego w zakresie przestępstw z nienawiści i mowy nienawiści”.
Występując w obronie wolności słowa, przekazaliśmy posłom stanowisko, w którym omówiliśmy wątpliwości prawne związane z rządowym projektem zmian w Kodeksie karnym. Wykazaliśmy w nim, że projekt budzi poważne wątpliwości pod kątem zgodności z art. 54 ust. 1, który „każdemu zapewnia wolność wyrażania swoich poglądów”.
Opublikowaliśmy także komentarz prawny poświęcony projektowi irlandzkiej ustawy dotyczącej penalizacji „mowy nienawiści”. Przewiduje on wdrożenie ideologicznych przepisów odnoszących się do ideologii gender. W myśl projektu termin „gender” ma być jedną z przesłanek dyskryminacyjnych mających warunkować odpowiedzialność karną za przestępstwa z nienawiści. Pod tym ideologicznie nacechowanym pojęciem kryją się subiektywne odczucia określonych osób, wyrażające ich „preferencje seksualne” czy „tożsamość płciową”. Irlandzki projekt jest bardziej rygorystyczny od polskiego, gdyż jego autorzy domagają się karania „nienawistników” nie 3, a 5 latami więzienia.
Nie czekając na to, aż projekt ustawy trafi pod obrady parlamentu, w czerwcu minister Adam Bodnar powołał zespół doradców ds. przeciwdziałania mowie nienawiści i przestępstwom motywowanym uprzedzeniami, którego celem jest „przygotowanie założeń systemowej, kompleksowej i szczegółowej strategii przeciwdziałania takim zachowaniom i ich karania”. Możliwe zatem, że uderzenie w wolność słowa zacznie się jeszcze przed przyjęciem projektu ustawy. Jeśli tak się stanie, nasi prawnicy będą bronić ofiar ideologicznej cenzury.
Aby uświadomić naszym rodakom zagrożenia związane z walką z „mową nienawiści”, wydaliśmy książkę „MOWA NIENAWIŚCI – koń trojański rewolucji kulturowej”, autorstwa adw. Rafała Dorosińskiego, członka Zarządu Instytutu Ordo Iuris, która w przystępny sposób wyjaśnia genezę koncepcji „mowy nienawiści”, jej znaczenie oraz omawia konkretne przykłady ofiar ideologicznej cenzury zaprowadzanej w krajach zachodnich w imię walki z „mową nienawiści”.
W książce przypominamy, że pierwszymi inicjatorami walki z „mową nienawiści” byli sowieccy dyplomaci, którzy gorąco nawoływali, aby wpisać do międzynarodowych traktatów zakaz propagowania „nienawiści” oraz „faszyzmu”. Tego typu nieprecyzyjne zapisy w zamyśle komunistów miały posłużyć do walki z politycznymi wrogami komunizmu. Pomysł został podchwycony i przejęty przez zachodnich marksistów z nurtu critical race theory, którzy ukształtowali koncepcję „mowy nienawiści” w funkcjonującej obecnie postaci. Wzorcowy schemat jej zastosowania stworzył w eseju „Tolerancja represywna” Herbert Marcuse, który zaproponował, aby w ramach walki z nietolerancją cenzurować i dyskryminować wszystko, co jest niezgodne z doktryną marksistowską. W praktyce sprowadza się do „nietolerancji wobec ruchów prawicowych i tolerancji wobec ruchów lewicowych”
W książce zwracamy także uwagę na to, że „mowa nienawiści” nie posiada jasnej i precyzyjnej definicji, co przekłada się na zamęt pojęciowy. Jest to bardzo wygodne dla ludzi wzywających do walki z „mową nienawiści”, którzy dzięki temu mają niemal nieograniczoną możliwość jej wykorzystywania. W rezultacie, nikt nigdy i w żadnej sytuacji nie może być pewien, czy jego wypowiedź nie zostanie kiedyś uznana za przejaw „mowy nienawiści”.
Omawiając historie ofiar walki z „mową nienawiści”, piszemy między innymi o hiszpańskim nauczycielu biologii w publicznej szkole średniej, którego zawieszono w obowiązkach z powodu rzekomej homofobii, gdyż nauczał, że istnieją tylko dwie płcie: męska i żeńska. W tym samym państwie prorodzinna stacja telewizyjna została w ramach walki z „mową nienawiści” ukarana grzywną w wysokości 100 tys. euro za emisję prorodzinnych spotów, w których ujęcia z marszów LGBT zostały zestawione z pytaniami: „Czy chcesz takiego właśnie społeczeństwa?”, „Duma… z czego?”. Opisujemy też przypadek szwajcarskiego biskupa, wobec którego wszczęto postępowanie za cytowanie Biblii podczas debaty na temat małżeństwa i rodziny. Z kolei brytyjski polityk kandydujący do Parlamentu Europejskiego został aresztowany tylko za to, że cytował krytyczny wobec islamu fragment książki… Winstona Churchilla.
Obroniliśmy ks. prof. Dariusza Oko przed zarzutami o „mowę nienawiści” w Niemczech
W książce opisujemy też oburzającą sprawę polskiego kapłana i naukowca – ks. prof. Dariusza Oko, który został w lipcu 2021 roku skazany wyrokiem nakazowym przez Sąd Rejonowy w Kolonii za rzekome „podżeganie do nienawiści” na karę grzywny w wysokości 4 800 euro lub odbyciu 120 dni w niemieckim areszcie. Wyrok zapadł bez udziału ks. prof. Oko, który o całej sprawie dowiedział się, gdy otrzymał wyrok na piśmie.
Pretekstem do rzucenia bezpodstawnych oskarżeń pod adresem polskiego duchownego była jego troska o… los ofiar molestowania seksualnego. Ks. prof. Oko opublikował w niemieckim renomowanym czasopiśmie naukowym „Theologisches” artykuł naukowy będący fragmentem książki „Lawendowa Mafia”, w którym duchowny analizował zjawisko wewnątrzkościelnej zorganizowanej grupy przestępczej połączonej homoseksualnymi praktykami, działającej na szkodę nieletnich oraz wykorzystującej zależnych od niej kleryków. Tekst był opatrzony dokładną bibliografią naukową oraz przypisami, cytując między innymi papieża Benedykta XVI.
Wzbudził jednak sprzeciw niemieckiego kapłana, ks. Wolfganga Rothego, którego historia potwierdza tezy ks. prof. Oko. W przeszłości ks. Rothe był wicerektorem seminarium w austriackim St. Pölten, o którym włoski dziennik „Corriere della Sera” pisał, że była to „jaskinia potwornych pedofilów, teatr perwersji, habsburska Sodoma”. Niemiecki duchowny został usunięty ze stanowiska w atmosferze skandalu, gdy media opublikowały zdjęcia, na których ks. Rothe całował się z klerykiem, a rektor seminarium Ulrich Küchl kładł rękę na genitaliach innego z kleryków. Kiedy policja przeprowadziła przeszukanie na terenie seminarium, znalazła na seminaryjnym komputerze ponad 40 tys. zdjęć i filmów pornograficznych. Obecnie ks. Rothe pojawia się regularnie w niemieckich mediach, gdzie opowiada o… swoich homoseksualnych skłonnościach, przyznając, że łamie celibat. Niemiecki kapłan błogosławi także pary jednopłciowe.
Interwencja naszych prawników, którzy – we współpracy z prawnikami niemieckimi – zaangażowali się w obronę ks. prof. Oko, zakończyła się korzystną dla polskiego kapłana ugodą. Niemiecki prokurator odstąpił od ścigania duchownego, który może teraz bez przeszkód publikować w Niemczech swoje artykuły i książki.
Wspólnie obronimy wolność słowa!
Wolność słowa jest podstawą wszystkich praw i wolności obywatelskich oraz demokratycznego państwa prawa. Ograniczenia wolności słowa w szczególności nie mogą dotyczyć sfery badań naukowych i faktów historycznych oraz sfery nauczania religijnego.
Zaprowadzenie cenzury pod przykrywką „zakazu mowy nienawiści” dotknie z czasem każdego Polaka, a w szkołach, kościołach, uczelniach, miejscach pracy, a nawet w rodzinach, ponownie trzeba będzie uważać na każde słowo.
Dotychczas skutecznie broniliśmy wolności słowa i sumienia w głośnych sprawach prof. Bogdana Chazana, ks. prof. Dariusza Oko, prof. Ewy Budzyńskiej, pracownika IKEI, drukarza z Łodzi oraz obrońców życia z całego kraju. Jednak wystarczy porażka w tej jednej sprawie, by seria zwycięstw stanęła pod znakiem zapytania, a cenzura słowa stała się polską rzeczywistością.
Adw. Jerzy Kwaśniewski – prezes Ordo Iuris
21.08.2024
Mija już ósmy miesiąc ciszy wokół prac nad reformą unijnych traktatów. Organy Unii Europejskiej nie przekazują jakichkolwiek informacji na temat dalszego przebiegu działań. Czy to oznacza, że temat przepadł?
Kto chce budowy Państwa Europa?
15 sierpnia wspominaliśmy kolejną rocznicę Bitwy Warszawskiej, jednej z najważniejszych batalii w historii Polski i całego świata. Odrodzone po 123 latach niewoli państwo polskie powstrzymało pochód Armii Czerwonej, który miał rozpalić bolszewicką pożogę aż po Atlantyk.
Autorem sowieckiej strategii światowej rewolucji był ludowy komisarz spraw wojskowych Lew Trocki. Jego marzeniem było zajęcie całej Europy. Na zgliszczach państw narodowych i dawnego porządku chciał powołania „Federalnej Republiki Europy – Stanów Zjednoczonych Europy”. Zamiar ten przejął jego wierny uczeń Altiero Spinelli, który w 1941 roku kreślił w „Manifeście z Ventotene” wizję jednego europejskiego państwa, w którym zniesiona zostałaby demokracja, zaprowadzona dyktatura partii, ograniczona własność, zlikwidowane granice, tożsamość narodowa i religijna.
Dzisiaj imię Altiera Spinellego nosi budynek Parlamentu Europejskiego, a jego rewolucyjny manifest został wprost przywołany w Preambule rezolucji z listopada 2023, otwierającej wielką reformę Unii Europejskiej. Powodzenie tego planu na zawsze odebrałoby nam możliwość obrony w Polsce życia, rodziny, wolności, tożsamości narodowej i religijnej.
Bronimy suwerenności Polski
Jeżeli chcemy godnie uczcić pamięć bohaterów wojny 1920 roku, musimy powtórzyć ich sukces i własnym wysiłkiem powstrzymać neomarksistowską rewolucję w UE. Od listopada ubiegłego roku Instytut Ordo Iuris odniósł na tym polu szereg sukcesów. Wbrew intencjom autorów reformy, nie udało się jej przeprowadzić po kryjomu. Sprawa odbierania narodowej suwerenności stała się w Polsce jednym z głównych tematów europejskiej kampanii wyborczej. Natomiast na spotkaniach z Ordo Iuris na ten temat pojawiły się tysiące aktywnych społecznie rodaków. Dyskutowaliśmy o tym z liderami Konfederacji i PiS-u, włączyliśmy w nasze prace profesorów prawa, dyplomatów i ruchy społeczne.
Wreszcie, na wzór naszych przodków, szukamy sojuszników polskiej suwerenności i niepodległości na całym świecie.
Doskonała polska dyplomacja, która w 1919 roku w Wersalu uzyskała uznanie naszej niepodległości, także w czasie wojny z bolszewikami pozyskała szerokie poparcie dla polskiej sprawy. Z USA już w 1919 roku przybyli doradcy, a Polonia uformowała lotniczą Eskadrę Kościuszkowską. Z Francji nadciągnęły dziesiątki tysięcy karabinów, setki samolotów i dział, a do tego potężne kredyty wojenne i wojskowi doradcy. Na tydzień przed Bitwą Warszawską, gdy Niemcy zablokowały transport pomocy wojskowej dla Polski, bogaty transport niezbędnej amunicji przybył z bratnich Węgier.
Bez tego międzynarodowego wysiłku, polska sprawa byłaby przegrana.
Polscy, europejscy i amerykańscy eksperci wspólnie przeciw budowie Państwa Europa!
Już za miesiąc, na zaproszenie Ordo Iuris i The Heritage Foundation – największego konserwatywnego ośrodka analitycznego USA – do Warszawy przybędą eksperci z obu stron Atlantyku. Merytoryczne zaplecze Partii Republikańskiej spotka się z ekspertami partii suwerennościowych między innymi z Polski, Hiszpanii, Węgier, Czech, Estonii, Rumunii, Bułgarii, Chorwacji, Francji i Włoch. Podczas spotkania debacie poddamy katastrofalne skutki antydemokratycznej centralizacji UE dla obronności i gospodarki. Podkreślimy ideologiczne korzenie i genderowe cele reformatorów. Omówimy znaczenie suwerenności dla realizacji interesu narodowego i skutecznej współpracy międzynarodowej. Po tym spotkaniu nie będzie już możliwości, by marksistowskie reformy UE weszły w życie bez skoordynowanego, międzynarodowego oporu.
Czasu jest coraz mniej.
Dlatego nasze działania przyspieszają. W lutym opublikowaliśmy raport „Po co nam suwerenność?”, w którym tłumaczyliśmy na konkretnych przykładach, z czym się będzie wiązać dla każdego z nas proponowana zmiana traktatów. Wcześniej przygotowaliśmy też obszerny raport, analizujący szczegółowo proces centralizacji Unii Europejskiej na przestrzeni kilkunastu ostatnich lat.
Obie publikacje przetłumaczyliśmy na język angielski i przekazaliśmy kluczowym politykom, dziennikarzom i ruchom społecznym z Polski, Europy i Stanów Zjednoczonych.
O zagrożeniach dla naszej niepodległości mówimy też wszędzie, gdzie mamy okazje docierać do najważniejszych decydentów oraz bezpośrednio do Polaków i Europejczyków – osobiście mówiłem o tym do uczestników ubiegłorocznego Marszu Niepodległości oraz w trakcie kilkudziesięciu spotkań, które organizowaliśmy w ostatnich miesiącach w całej Polsce. W mediach społecznościowych ogromną popularnością cieszyły się nasze infografiki. Sprawie poświęciliśmy dziesiątki wywiadów, debat i konferencji; pisaliśmy o tym w wielu naszych newsletterach, które trafiają do setek tysięcy Polaków.
Uczestniczyliśmy w konferencji suwerennościowej „Biało-czerwoni. Wolni Polacy wobec zmian traktatowych Unii Europejskiej”, w trakcie której rozdaliśmy ponad tysiąc plakatów, pokazujących skutki zmian traktatowych w formie graficznej.
Zorganizowaliśmy wraz z redaktorem Witoldem Gadowskim debatę na ten temat, na którą zaprosiliśmy także wicemarszałka Sejmu Krzysztofa Bosaka i posła Suwerennej Polski Sebastiana Kaletę; zorganizowaliśmy międzynarodowy panel dyskusyjny poświęcony centralizacji Unii Europejskiej podczas konferencji organizowanej przez Media Narodowe.
Mówiliśmy o tym w trakcie największych europejskich konferencji konserwatywnych – CPAC Hungary w Budapeszcie i NatCon w Brukseli. Raporty podkreślające transatlantyckie skutki antydemokratycznej centralizacji UE przekazaliśmy w Kongresie, zarówno samym kongresmenom, jak i podczas narady doradców Partii Republikańskiej w czerwcu tego roku.
Reforma traktatów unijnych zawieszona?
Nie ukrywam, że ogrom pracy, związanej z nagłaśnianiem tej sprawy był wprost przytłaczający, ale nie mogliśmy odpuścić, bo skala zagrożenia dla naszej niepodległości jest absolutnie bezprecedensowa.
Dziś widać wyraźnie, że ta praca ma głęboki sens, bo w ostatnich miesiącach nie podjęto żadnych kolejnych kroków w ramach procedury zmian traktatowych. A przecież jeszcze pod koniec ubiegłego roku sprawę posuwano do przodu w tempie ekspresowym. 25 października projekt 267 poprawek do unijnych traktatów został przyjęty przez Komisję Konstytucyjną Parlamentu Europejskiego, która natychmiast przekazała go do głosowania na forum całego Parlamentu Europejskiego, który poparł dokument 22 listopada. Następnie projekt trafił do Rady Unii Europejskiej, która przyjęła go 18 grudnia. Pierwsze 3 etapy procedowania odbyły się więc w przeciągu niespełna dwóch miesięcy. A dziś mija już ósmy miesiąc ciszy, przy braku jakichkolwiek informacji na temat dalszego przebiegu prac.
Czy to oznacza, że temat przepadł?
Nie możemy być naiwni. Sprawę schowano na czas kampanii wyborczej, by ułatwić zmarginalizowanie partii suwerennościowych. Gdy powołana zostanie nowa Komisja Ursuli von der Leyen – być może już we wrześniu – reforma nabierze nowej energii. A wtedy nie będziemy mogli liczyć na polski rząd, który otwarcie wspiera wdrażanie agendy globalistów.
Patrzymy na ręce rządowi Donalda Tuska
Za swoją uległość, rząd Donalda Tuska już dostał zresztą nagrodę. Komisja Europejska ogłosiła zamknięcie wobec Polski tzw. procedury naruszeniowej, stwierdzając, że po zmianie władzy nie ma już w naszym kraju zagrożenia dla praworządności. Ursula von der Leyen mówiła, że decyzja jest wynikiem „ciężkiej pracy i zdecydowanych wysiłków reformatorskich”. Co ciekawe, do stwierdzenia, że Polska nie ma już żadnego problemu z „praworządnością” wystarczyło, że minister Bodnar przesłał plan działań, które rząd dopiero zamierza podjąć.
Prawnicy Instytutu Ordo Iuris zwrócili się więc do Ministerstwa Sprawiedliwości o udostępnienie tego dokumentu, co też resort uczynił. Jak się okazało, cały plan ma… 2,5 strony i nie zawiera żadnych konkretnych deklaracji, a jedynie bardzo ogólne zamiary działań związanych z „przywróceniem praworządności” w Polsce.
Rząd Donalda Tuska wspiera zresztą ograniczanie polskiej suwerenności w szerszym zakresie niż tylko reforma Unii Europejskiej.
Bronimy polskich interesów na forum ONZ
Przed nami także dalszy ciąg obrony suwerenności Polski wobec prób poszerzenia kompetencji Światowej Organizacji Zdrowia. Niedawno informowaliśmy o istotnym sukcesie, jakim było zablokowanie podpisania traktatu antypandemicznego WHO, którego efektem może być ograniczenie Polsce prawa do decydowania o własnej polityce zdrowotnej i gospodarczej.
Ale globaliście nie odpuszczają! W lipcu odbyło się kolejne spotkanie Międzyrządowego Organu Negocjacyjnego, na którym przygotowano harmonogram dalszych prac nad traktatem. Następne posiedzenie ma się odbyć w dniach 9-11 września. Do ostatecznego podpisania traktatu ma dojść w grudniu tego lub w lutym przyszłego roku.
Przed nami ogrom pracy związanej z obroną polskiej niepodległości. Nie możemy uśpić naszej czujności. Prawdopodobnie już po wakacjach wszystkie chwilowo wstrzymane projekty nabiorą nowego impetu, a wtedy musimy być gotowi i zmobilizowani, by stanąć do walki o wolną, niepodległą i suwerenną Polskę – tak jak nasi przodkowie, którzy 124 lata temu odłożyli na bok wszelkie polityczne spory i drugorzędne podziały.
Adw. Jerzy Kwaśniewski – prezes Ordo Iuris
W ostatnich tygodniach Sąd Rejonowy w Radomiu wydał ważne, precedensowe orzeczenie w sprawie obrony życia od chwili poczęcia. Dzięki zaangażowaniu naszych prawników udało się obronić prawo do życia konkretnego dziecka, zamrożonego jako zarodek w ramach procedury in vitro. Instytut Ordo Iuris od lat łączy starania o dobre prawo z aktywnym orędowaniem o dobre orzecznictwo sądów w sprawach obrony życia. Dzisiaj obrona najsłabszych, nienarodzonych, wymaga nowej energii i szczególnego zaangażowania.
Sąd potwierdza, że życie zaczyna się od poczęcia
Omawiając nasze zwycięstwo w radomskim sądzie, dziennik „Rzeczpospolita” pisał o przyznaniu przez sąd pierwszeństwa „prawu do życia i do urodzenia przez matkę”. Gazeta cytowała także mec. Pawła Szafrańca z Ordo Iuris, który wyrażał w naszym imieniu satysfakcję z „potwierdzenia podmiotowości człowieka od chwili jego poczęcia”.
Wśród wielu skutków stosowania nieetycznej procedury in vitro jest i ten, polegający na mrożeniu setek tysięcy, a nawet milionów poczętych dzieci. Do niedawna wydawało się, że nie przysługują im niemal żadne prawa. To jednak właśnie uległo zmianie!
Zanim jednak opiszę tę wyjątkową sprawę, pozwolę sobie podkreślić, że każde nasze działanie podejmowane jest zawsze z najwyższą dbałością o etyczne aspekty udzielanej pomocy. Dlatego w sprawach związanych z zapłodnieniem in vitro zawsze pamiętamy, że moralnym złem jest sama procedura sztucznego zapłodnienia i sztucznego powołania życia „na szkle”, ale moralnym dobrem jest ograniczenie skutków tego zła – w tym prawne usuwanie przeszkód dla narodzenia się już poczętych dzieci, które w przeciwnym razie mogą ulec nieodwracalnym szkodom na zdrowiu.
Ze szczególną uwagą wczytujemy się przy sprawie takiej jak ta, w Instrukcję Donum vitae, zatwierdzoną przez św. Jana Pawła II, która już niemal czterdzieści lat temu dała odpowiedzi na podstawowe etyczne pytania, związane z procedurą sztucznego zapłodnienia. Wprost stwierdzono tam, że „zamrażanie embrionów (…) stanowi obrazę dla szacunku należnego istotom ludzkim”. Dlatego bardzo się cieszę, że dzięki wsparciu prawników Ordo Iuris, jedno z takich dzieci – po latach rodzinnych i prawnych perypetii – otrzymało ochronę prawną i wkrótce się narodzi!
Na świat będzie mogło przyjść dziecko pani Agnieszki, powołane do życia i zamrożone w procedurze in vitro. Narodzona z zapłodnienia in vitro siostra naszego bohatera ma już 9 lat, ale jej brat (a może siostra) do dzisiaj nie otrzymał szansy na rozwój, narodziny i doznanie czułej, macierzyńskiej miłości. Mąż pani Agnieszki, który wyłudził zgodę żony na rozwód, obiecując, że pozwoli na narodziny zamrożonego dziecka, nie dotrzymał słowa i próbował za wszelką cenę powstrzymać narodziny już powołanego do życia dziecka. Łamiąc zawartą z żoną ugodę żądał, aby dziecko zostało „zutylizowane” albo oddane do anonimowej adopcji.
Mama nie mogła tego zaakceptować, dlatego zwróciła się do Ordo Iuris wierząc, że tutaj otrzyma skuteczne wsparcie w walce o prawo do życia dla swojego dziecka.
W imieniu pani Agnieszki wystąpiliśmy do sądu. Były mąż przyznał wówczas, że podpisał ugodę tylko po to, aby dostać rozwód, ale nigdy nie zamierzał jej dotrzymywać. Mężczyzna argumentował, że brak jego zgody wynika z rzekomej troski o... dobro dziecka, które będzie się wychowywać w niepełnej rodzinie. Z kolei nasi prawnicy dowodzili, że zgodnie z nauką i polskim prawem życie ludzkie zaczyna się od poczęcia i dlatego zamrożonemu dziecku przysługuje prawo do narodzenia. Przywołaliśmy między innymi wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 18 kwietnia 2018 roku stwierdzający, że zarodek ma prawo do życia i nie może być przedmiotowo traktowany. Rozstrzygając sprawę, Sąd Rejonowy w Radomiu uznał słuszność stanowiska Ordo Iuris.
Aby to precedensowe rozstrzygnięcie miało szeroki wpływ na orzecznictwo polskich sądów i potwierdzenie, że ochrona życia zaczyna się w momencie poczęcia, opublikowaliśmy obszerną analizę orzeczenia. Z uwagi na zainteresowanie zagranicznych mediów i prawników, pracujemy właśnie nad jej tłumaczeniem na język angielski.
Sprawą interesowały się także lewicowe media. Chociażby „Wysokie Obcasy” z oburzeniem alarmowały, że sąd pozwolił kobiecie decydować o urodzeniu swojego dziecka wbrew woli jego ojca. To naprawdę niebywałe i zastanawiające. Gdyby matka zamierzała zabić dziecko, ta sama gazeta podnosiłaby argument, że mężczyzna nie ma w tej sprawie głosu… Dla lewicowych ideologów jedyną bowiem wartością jest nieograniczona pogarda dla poczętego życia, a prawa matek lub ojców traktowane są wyłącznie instrumentalnie.
Dlatego w orzeczeniu potwierdzającym, że dziecku poczętemu in vitro i zamrożonemu w ciekłym azocie przysługuje prawo do życia, do narodzin i do macierzyńskiej miłości, dostrzegam drobne zwycięstwo cywilizacji życia nad cywilizacją śmierci.
Choć Sejm odrzucił proaborcyjny projekt, to aborcja „na życzenie” wchodzi „tylnymi drzwiami”
Występując po stronie życia, w lipcu przyczyniliśmy się także do odrzucenia przez Sejm proaborcyjnego projektu ustawy posłów klubu Lewicy. Nasza analiza projektu, wskazująca na jego niezgodność z prawem, oraz nacisk społeczny, do którego wezwaliśmy naszych sympatyków, pomogły niektórym konserwatywnym parlamentarzystom podjąć właściwą decyzję i głosować za życiem.
Ale Lewica już złożyła po raz kolejny ten sam projekt, pod którym tym razem podpisała się także część posłów KO i Trzeciej Drogi. Dlatego przygotowujemy nową analizę, w której powołamy się między innymi na zlecone przez sejmowe Biuro Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji i przygotowane przez specjalistów z zakresu prawa, zdecydowanie krytyczne opinie na temat wszystkich procedowanych projektów ustaw aborcyjnych.
Równolegle do prac sejmowych trwa stopniowe i ciche wprowadzanie w Polsce nieograniczonego dostępu do aborcji „tylnymi drzwiami”. Wskazują na to liczby przeprowadzanych w naszym kraju aborcji z powołaniem się na przesłankę zagrożenia zdrowia matki. 25 lipca Polska Agencja Prasowa poinformowała, że w ubiegłym roku ich liczba wyniosła 423 – oznacza to, że po raz pierwszy od 1998 roku liczba takich zabiegów przekroczyła 100 rocznie. Część lekarzy ulega po prostu lobby aborcyjnemu i wbrew prawu zabija aborcyjnie dzieci w oparciu o bezprawną przesłankę… ochrony „zdrowia psychicznego” matki (podczas, gdy ustawa posługuje się pojęciem „zdrowia” w wąskim znaczeniu „zdrowia fizycznego”). Nasi prawnicy w wielu analizach podkreślali już, że polski system prawa nie dopuszcza rozszerzającej wykładni wyjątków mających legalizować aborcję.
Sytuację pogarszają działania rządu, który – sprzecznie z prawem (ale zgodne z zapowiedziami Donalda Tuska) – zaczął karać szpitale za odmowę przeprowadzania aborcji.
Bronimy życia od poczęcia
Ilekroć Sejm lub rząd zajmują się aborcyjnymi projektami, nasi eksperci przygotowują memoranda i poprawki dla posłów. Gdyby nie ta działalność Instytutu oraz wspieranego przez nas ruchu prolife, szeroko dostępna aborcja stałaby się już prawem, a poronne preparaty byłyby wydawane bez żadnego trybu nieletnim dziewczętom w szkolnych toaletach. Podobnie kluczowe znaczenie ma aktywność naszych ekspertów przed Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu, gdzie aborcjoniści składają dziesiątki spraw przeciwko Polsce. Na razie jesteśmy tam górą.
Dodajmy do tego międzynarodowego działania Ordo Iuris w koalicji ekspertów przekonujących państwa świata do ograniczenia (związanego z in vitro) procederu surogacji, służącego pozyskiwaniu dzieci hodowanych pod konkretne zamówienie, a nawet dzieci dla par jednopłciowych.
Instytut Ordo Iuris od lat łączy starania o dobre prawo z aktywnym orędowaniem o dobre orzecznictwo sądów w sprawach obrony życia. Dzięki nam sądy przyznały rodzicom prawo do badania płci wcześnie poronionego dziecka. To dzięki naszym interwencjom ubezpieczyciele muszą liczyć się z wartością życia nienarodzonego. Nasi obrońcy skutecznie wywalczyli w Polsce prawo do wolności słowa obrońców życia. Nie do przecenienia była także nasza rola w konstytucyjnym umocnieniu ochrony prawa do życia. Dzisiaj obrona najsłabszych, nienarodzonych, wymaga nowej energii i szczególnego zaangażowania.
Adw. Jerzy Kwaśniewski – prezes Ordo Iuris